برنامه نقشه‌برداری، عکسبرداری هوایی، گمانه‌زنی و تعیین عرصه و حریم مجموعه سایت باستانی ازبکی استان البرز به علت اهمیت و وسعت منحصر به فرد از ماه تیر تا کنون در دست انجام است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، روح‌الله یوسفی زشک سرپرست هیأت باستانشناسی امروز سه‌شنبه ۲ آبان ۹۶ با بیان اینکه این پژوهش سرآغازی برای ثبت جهانی مجموعه ازبکی است، گفت: در گام نخست نقشه‌برداری و عکاسی هوایی با استفاده از پهباد انجام شد و حدود ۱۹۰ میلیون نقطه برای تهیه نقشه توپوگرافی تعیین و کل مجموعه به شبکه‌های صد متری تقسیم شد.
وی با اشاره به وسعت حدود ۲۰۰ هکتاری مجموعه تپه‌های ده‌گانه ازبکی افزود: در مرحله بعد طرح، مرحله پیمایش دقیق مجموعه آغاز شد که در این مرحله کل خرده سفال‌های پراکنده پیرامون تپه‌ها و سطح ۲۰۰ هکتار پیمایش و نقطه‌گذاری و تمام داده‌ها در نرم‌افزار تخصصی پیمایش ثبت و نقطه‌گذاری شد و همزمان مرحله سوم گمانه‌زنی به صورت مته حفاری دستی انجام گرفت.
این باستان‌شناس با اشاره به این نکته که همزمان با این مرحله، مرحله سوم گمانه‌زنی به صورت مته حفاری دستی انجام گرفت افزود: بهره‌مندی از مته مارپیچی دستی (Hand Auger) با مته‌ها و تیغه‌های در اندازه‌های گوناگون و بازو‌های قابل افزایش تا شش متر می‌تواند در تعیین عرصه و حریم تپه‌های باستانی، مفید و سودمند واقع شود.
یوسفی زشک گفت: در این روش مته با نیرویی که از چرخش دست حاصل می‌شود خاک را پاره کرده و به لایه‌های زیرین فرو رفته و ضمن فشرده کردن خاک شواهد استقراری را به صورت یک برش لایه‌نگاری مینیاتوری در معرض دید پژوهشگر قرار می‌دهد.
این باستان‌شناس افزود: در این مرحله از پژوهش حدود ۲۵۰ نقطه مورد مته مارپیچی زنی قرار گرفت و در نرم افزار یاد شده ثبت شد.
یوسفی زشک با بیان اینکه در مرحله چهارم در کنار گمانه‌های مته دستی، گمانه‌زنی به‌صورت سنتی در دست انجام است گفت: بخش شرقی و شمالی تپه ازبکی، جنوب مارال تپه و چهار جهت تپه جیران و یان تپه به سرانجام رسید که نتایج قابل توجهی از گمانه‌زنی‌ها به‌دست آمد که نشان می‌دهد حریم و عرصه مجموعه ازبکی دستخوش تغییرات زیادی شده است.
مجوز طرح گمانه‌زنی به منظور تعیین عرصه و حریم سایت باستانی ازبکی توسط ریاست پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری صادر شده است.
