وبلاگ مکان نیوز

اخبار و مطالب نقشه برداری، ژئوماتیک و داده های مکانی ایران و جهان

وبلاگ مکان نیوز

اخبار و مطالب نقشه برداری، ژئوماتیک و داده های مکانی ایران و جهان

وبلاگ مکان نیوز

مطالب و مباحث تخصصی نقشه برداری، ژئوماتیک، داده های مکانی و دیگر علوم وابسته را با ما مطالعه نمایید...




در اين وب
در كل اينترنت
  • قالب وبلاگ
  • ۷ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «باستانشناسی» ثبت شده است

    مکان نیوز - به نقل از خبرگزاری سینا؛ مطالعات پژوهشگران نشان می دهد در طول بیش از ۹۰ درصد از زمانی که بشر روی کره زمین زندگی کرده است، سطح آب  دریاها ۴۰ تا ۱۳۰ متر پایین ‌تر از سطح امروز بوده است. این موضوع بدان معناست که به دلیل سطح آب بالاتر فعلی، بخش های زیادی از تمدن های باستانی در زیر آب قرار دارد.

    به گزارش سیناپرس، اگر چه باستان شناسی به نسبت سایر علوم، یک دانش نسبتا جدید محسوب می شود اما شاخه هایی از باستان شناسی از جمله باستان شناسی زیر آب به نوبه خود جز علوم بسیار جدید به شمار می روند. به طور کلی هزینه مطالعات باستان‌ شناسی دریایی بسیار زیاد است و حتی کشتی ‌های تحقیقاتی کوچک در استقرار ابزارهای علمی به طور ایمن و مؤثر در آب‌ های کم عمق نزدیک ساحل مشکل دارند.

    نتایج یک مطالعه جدید که در توسط تیمی از محققان دانشگاه پاتراس و سن دیگو انجام شد نشان می دهد:کشتی های سطحی بدون سرنشین روباتیک  USVs  یک راه حل بالقوه برای بررسی سایت های باستانی زیر آب ارائه می دهند.

    توماس لوی، یکی از مدیران مرکز سایبری مؤسسه کوالکام دانشگاه سن دیگو در این رابطه می ‌گوید: این مطالعات راه ‌حلی کم‌ هزینه برای جمع‌ آوری داده‌ های نقشه‌ برداری با وضوح بالا از سایت های باستان ‌شناسی موجود در آب های کم عمق و کشتی‌های غرق شده باستانی ارائه می‌ کند.

    برای آزمایش پتانسیل این روبات ها، پروفسور جورج پاپاتئودورو  از این فناوری به عنوان بخشی از پروژه مشترک میراث فرهنگی زیر آب  یونان استفاده کرد. برای انجام این ماموریت، آن ها با همکاری یک شرکت یونانی به نام ماشین‌های هوشمند و پژوهشگری به نام نیکوس ماوروماتیس، یک روبات به شکل کاتاماران مجهز به سیستم سونار اسکن جانبی ساختند. این روبات در دو سایت باستانی زیر آب در خلیج متونی یونان مستقر شد. سپس داده‌ های جمع ‌آوری ‌شده با نرم‌ افزار های ReefMaster و SeaView پردازش شدند تا اطلاعات برای بازرسی و نقشه‌ برداری هر دو سایت ارزیابی شود.

    به گزارش سیناپرس، هنگامی که نتایج به دست آمد، اعضای تیم ارزیابی‌های USV را با ارزیابی‌های جمع‌آوری ‌شده توسط یک بررسی ژئوفیزیک معمولی مقایسه و نتیجه گرفتند که نتایج یکسان بود.

    لوی در مورد کاربرد فناوری USV برای باستان شناسان دریایی خوش بین است. در واقع این روبات ها به ویژه در محیط های آب کم عمق حدودا ۳ متری، جایی که کشتی های تحقیقاتی بزرگتر نمی توانند کار کنند بسیار مناسب است.

    لوی با اذعان به اینکه نقاط ضعف این روبات ها شامل احتمال خرابی باتری یا بروز مشکلات الکترونیک و مکانیکی در شرایط میدانی است، خاطرنشان کرد که وسایل نقلیه روباتیک مزایای زیادی نیز دارند. از جمله این موارد می توان به کارکرد طولانی، مانور پذیری و مصرف کم انرژی آن ها اشاره کرد. علاوه بر این، از آن جایی که قایق ‌هایی که بر روی بقایای باستان‌ شناسی موجود در سواحل کم‌عمق غوطه ‌ور هستند، می ‌توانند به سایت‌ ها آسیب برسانند، این روبات ها می ‌توانند اثرات زیست‌ محیطی کمتری داشته باشند.

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ شهریور ۰۲ ، ۱۶:۲۳
    برنامه نقشه‌برداری، عکس‌برداری هوایی، گمانه‌زنی و تعیین عرصه و حریم مجموعه سایت باستانی ازبکی استان البرز به علت اهمیت و وسعت منحصر به فرد از ماه تیر تا کنون در دست انجام است.

    به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، روح‌الله یوسفی زشک سرپرست هیأت باستان‌شناسی امروز سه‌شنبه ۲ آبان ۹۶ با بیان اینکه این پژوهش سرآغازی برای ثبت جهانی مجموعه ازبکی است، گفت: در گام نخست نقشه‌برداری و عکاسی هوایی با استفاده از پهباد انجام شد و حدود ۱۹۰ میلیون نقطه برای تهیه نقشه توپوگرافی تعیین و کل مجموعه به شبکه‌های صد متری تقسیم شد.

    وی با اشاره به وسعت حدود ۲۰۰ هکتاری مجموعه تپه‌های ده‌گانه ازبکی افزود: در مرحله بعد طرح، مرحله پیمایش دقیق مجموعه آغاز شد که در این مرحله کل خرده سفال‌های پراکنده پیرامون تپه‌ها و سطح ۲۰۰ هکتار پیمایش و نقطه‌گذاری و تمام داده‌ها در نرم‌افزار تخصصی پیمایش ثبت و نقطه‌گذاری شد و همزمان مرحله سوم گمانه‌زنی به صورت مته حفاری دستی انجام گرفت.

    این باستان‌شناس با اشاره به این نکته که همزمان با این مرحله، مرحله سوم گمانه‌زنی به صورت مته حفاری دستی انجام گرفت افزود: بهره‌مندی از مته مارپیچی دستی (Hand Auger) با مته‌ها و تیغه‌های در اندازه‌های گوناگون و بازو‌های قابل افزایش تا شش متر می‌تواند در تعیین عرصه و حریم تپه‌های باستانی، مفید و سودمند واقع شود.

    یوسفی زشک گفت: در این روش مته با نیرویی که از چرخش دست حاصل می‌شود خاک را پاره کرده و به لایه‌های زیرین فرو رفته و ضمن فشرده کردن خاک شواهد استقراری را به صورت یک برش لایه‌نگاری مینیاتوری در معرض دید پژوهشگر قرار می‌دهد.

    این باستان‌شناس افزود: در این مرحله از پژوهش حدود ۲۵۰ نقطه مورد مته مارپیچی زنی قرار گرفت و در نرم افزار یاد شده ثبت شد.

    یوسفی زشک با بیان اینکه در مرحله چهارم در کنار گمانه‌های مته دستی، گمانه‌زنی به‌صورت سنتی در دست انجام است گفت: بخش شرقی و شمالی تپه ازبکی، جنوب مارال تپه و چهار جهت تپه جیران و یان تپه به سرانجام رسید که نتایج قابل توجهی از گمانه‌زنی‌ها به‌دست آمد که نشان می‌دهد حریم و عرصه مجموعه ازبکی دستخوش تغییرات زیادی شده است.

    مجوز طرح گمانه‌زنی به منظور تعیین عرصه و حریم سایت باستانی ازبکی توسط ریاست پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری صادر شده است.

    ۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ آبان ۹۶ ، ۱۴:۰۰

    فرهنگ > میراث و تمدن - محمد باریکانی:
    «آبراهه پارس» یا خلیج‌فارس پیش از کشف سرزمین آمریکا توسط کریستف کلمب و البته به‌دلیل اشتباه محاسباتی او در جهت‌یابی در سفر به هند از هزاره‌های گذشته بر کتیبه‌ها و نقشه‌های باستانی و روایات و اسناد تاریخی حک شده و بر همین اساس است که حسن روحانی رئیس‌جمهور در واکنش به جعل این نام در اظهارات ۲روز پیش ترامپ از او خواست تا به جای حرافی و فحاشی به ایرانی‌ها اندکی تاریخ بخواند و شرط ادب را در برخورد با ایرانی‌ها رعایت کند.

    خلیج‌فارس یا بهتر بگوییم «خلیج همیشگی فارس» یا «سینوس پرسیکوس» یونانی، سابقه‌ مستندی به‌مراتب بیشتر از تاریخ کشف آمریکا داشته و آبراهه‌ای بود که تمدن پارس را از این سوی خلیج‌فارس به سوی دیگر که حالا به مدد مرزبندی‌های جدید سیاسی و جغرافیایی تبدیل به کشورهای کوچک شده‌اند وصل می‌کرد.

    دکتر عبدالمجید ارفعی، مترجم زبان‌های باستانی و عیلامی در گفت‌وگو با همشهری به گل‌نبشته‌ای اشاره می‌کند که در مصر کشف شده و به کتیبه کانال سوئز شهرت یافته و در آن از خلیج‌فارس نام برده شده است.
    این تنها سندی است که مشخص می‌کند نام خلیج‌فارس در دوره هخامنشی بر گل‌نبشته‌ها و مکاتبات آن دوره حک شده و این آبراهه که دو سوی فرمانروایی پارس را به یکدیگر متصل می‌کرد خلیج‌فارس نام داشت. این کتیبه در مصر باستان حک شد و حالا در موزه لوور پاریس به نمایش گذاشته شده است.

    حامد وحدتی‌نسب، باستان‌شناس دوره پیش از تاریخ اما در گفت‌وگو با همشهری به سابقه زیست انسان دوره باستان در خلیج‌فارس اشاره می‌کند و می‌گوید: شواهدی از دو سوی خلیج‌فارس به‌دست آمده که براساس آنها از یک میلیون سال پیش به بعد این منطقه محل تردد جوامع انسانی بود.

    او گفت: خلیج‌فارس 12هزار سال پیش و یک‌بار دیگر در 8هزار سال پیش کوچک‌تر شد و مناطق آنها به یکدیگر نزدیک‌تر شدند اما 5هزار سال پیش پیشروی آب در خلیج‌فارس صورت گرفت و اکنون بسیاری از شواهد باستانی این منطقه زیر آب‌های نیلگون خلیج‌فارس قرار گرفته است.

    این باستان‌شناس دوره پیش از تاریخ با اشاره به‌عنوان خلیج‌فارس در نقشه‌های باستانی و در گل‌نبشته مشهور هخامنشی که به گل نبشته سوئز شهرت دارد و در مصر باستان حک شده است افزود: اشارات مورخان یونانی نیز حاکی از نام خلیج‌فارس در منابع باستانی دارد. آنها در نوشته‌های خود از عنوان سینوس پرسیکوس یا آبراهه پارس استفاده کرده‌اند.

    وحدتی‌نسب می‌گوید: این عنوان البته عجیب نیست چون دوسویه خلیج‌فارس تحت فرمانروایی پادشاهان باستانی ایران قرار داشتند. در دوره پیش از تاریخ و دوره عیلامی روابط بسیار مستحکمی نیز بین مردم دوسویه خلیج‌فارس برقرار بود و در دوره هخامنشیان و ساسانیان نیز این آبراهه تحت فرمانروایی شاهنشاهی ایرانیان بود.

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۴ مهر ۹۶ ، ۱۴:۰۰
    دشت مرودشت

    بررسی باستان‌شناختی دشت مرودشت به منظور شناسایی و شناخت کلی توالی گاه‌نگاری و تهیه نقشه باستان‌شناسی دشت مرودشت در استان فارس در حال انجام است.

    به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، وحید بارانی، کارشناس گروه باستان‌شناسی پایگاه میراث جهانی و سرپرست هیأت بررسی با اعلام این خبر، فارس را یکی از مهمترین استان‌های ایران از لحاظ مطالعات باستان‌شناسی دانست که تاریخ فعالیت‌های فرهنگی استان در این منطقه از دوره پارینه سنگی میانه تا دوران اسلامی است.

    وی گفت: فراوانیِ نسبی آب رودهای دائمی و وجود خاک حاصلخیز از عوامل مهم در شکل‌گیری استقرارهای متعدد در این منطقه است، همچنین رودهای کر و سیوندرا از جمله رودهای مهم در این  شهرستان، عوامل‌ بنیادی در ایجاد استقرارگاه‌های مختلف در حوضه خود است.

    «بارانی» اهداف مهم این بررسی باستان‌شناختی را تهیه نقشه کامل باستان شناسی شهرستان مرودشت به منظور تکمیل نقشه باستان‌شناسی کشور و بررسی و شناسایی محوطه‌ها در کل شهرستان با توجه به اهمیت حوزه رودخانه کُر و دشت مرودشت از لحاظ باستان‌شناختی دانست.

    وی بیان کرد: بنابراین با توجه به اهمیت جلگه مرودشت، بررسی حاضر با رویکردی متفاوت از اقدامات پیشین، سعی برآن دارد تا با تهیه نقشه‌ها و کاربردهای GIS در تحلیل الگوهای استقراری و پراکندگی محوطه‌ها در توالی و گاه‌نگاری این دشت میانکوهی در باستان شناسی کمکی شایان کرده تا به شناختی بهتر از محوطه‌ها و بناهای واقع در دشت مورد اشاره بپردازد.

    او گفت: در نتیجه می‌توان پژوهش و تحقیق حاضر را بررسی و شناسایی و شناخت کلی توالی گاهنگاری و تهیه نقشه باستان‌شناسی دشت مرودشت و حوزه رودخانه کر و پلوار در استان فارس دانست که یکی از مهمترین کانون‌های اصلی پژوهش‌ها و مطالعات باستان‌شناسی است.  

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ شهریور ۹۶ ، ۲۱:۱۶

    ۲ اثر تاریخی کهگیلویه و بویراحمد در انتظار تأمین اعتبار برای ثبت جهانی

    مسعود شفیعی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: ۵۰ درصد ثبت جهانی نقش برجسته‌های تنگ سولک مانند بخشی از مطالعات باستان شناسی، تعیین حریم، نقشه برداری و مطالعات آب شناسی انجام شده است.
    وی گفت: تکمیل مطالعات باستان شناسی، مرمت نقش برجسته‌ها مهمترین کارهایی است که باید انجام شود که نیازمند ۲۰ میلیارد ریال اعتبار است.
    شفیعی ابراز کرد: سازمان میراث فرهنگی کشور پس از انجام بررسی‌های کارشناسی ثبت جهانی نقوش برجسته تنگ سولک بهمئی را تأیید کرده است.
    وی بیان کرد: برنامه ریزی برای تبدیل این اثر برجسته تاریخی به یک پایگاه برای جذب اعتبارات بیشتر در حال انجام است.
    ۱۳ نقش برجسته و کتیبه بر روی پنج قطعه سنگ جداگانه حجاری شده یادگار اشکانی در تنگ سولک وجود دارد.
    راه سنگفرش اسب رو، چشمه گُوَردَک، سروها جلوه‌ای خاصی به این اثر بخشیده است.
    نقوش برجسته‌ تنگ سولک صحنه‌های گوناگونی از آیین‌های باشکوه باستانی، نمادهای دینی، رزم‌های سواره نظام و پیاده نظام، تاج گذاری و گرفتن حلقه قدرت در حضور خدایان، شکارشاهی، خوش آمد گویی و دیگر جلوه‌های زندگی اشرافی را در دل کوهستان به نمایش گذاشته است.
    تنگ سولک در غرب تنگ بجک و در نزدیکی شهر لیکک از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد و در حدود ۴۵ کیلومتری غرب بهبهان قرار دارد و در سال ۱۳۱۶ به ثبت ملی رسیده است.
    معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: به دلیل اینکه سالانه تنها یک یا ۲ اثر میراث فرهنگی کشور ثبت جهانی می‌شود، پرونده‌هایی که قابلیت ثبت جهانی دارند نیز باید در نوبت قرار گیرند.
    شفیعی ابراز داشت: اثر تاریخی بلاد شاپور دهدشت نیز قابلیت ثبت جهانی دارد و ۳۰۰ میلیارد ریال برای تملک آن و ۱۰۰ میلیارد ریال نیز برای انجام کارهای ثبت جهانی نیاز دارد.

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ شهریور ۹۶ ، ۲۱:۵۱
    خبرگزاری میزان- فصل بیست‌و‌یکم کاوش آموزشی‌‌پژوهشی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران در گورستان نویافته عصرآهن 2 و 3 قره‌تپه سگزآباد بویین‌زهرا بر روی چند موضوع از جمله جانورباستان‌شناسی و انسان‌شناسی جسمانی متمرکز خواهد بود.

    آغاز کاوش در گورستان عصرآهن و قره‌تپه سگزآبادبه گزارش گروه جامعه خبرگزاری میزان، مصطفی ده‌پهلوان، سرپرست این کاوش امروز شنبه گفت: «در این پروژه بخش عمده‌ای از توجه و توان هیئت کاوش صرف آموزش مهارت‌های فنی و عملی کاوش‌ها و بررسی‌های باستان‌شناختی از قبیل، عکاسی حرفه‌ای در حین کاوش، طراحی فنی یافته‌ها، نقشه‌برداری، حفاظت و مرمت، شیوه‌های درست نمونه‌برداری یافته‌ها برای بررسی‌های آزمایشگاهی، جانورباستان‌شناسی، انسان‌شناسی جسمانی و ... خواهد شد.»

    وی در ادامه به کشف شواهدی از یک گورستان در شرق قره‌تپه متعلق به عصر آهن 2 و 3 در روند پروژه تعیین عرصه و حریم قره‌تپه سگزآباد در تیر 95 در زیر‌لایه‌های رسوبی و در عمق 180 سانتی‌متری اشاره کرد و گفت: در مرداد 95 نیز محدوده این گورستان به‌دست دکتر کوروش محمدخانی مورد بررسی آرکئو‌ژئوفیزیک قرار گرفت و نتایج قابل توجهی به دست آمد.

    ده‌پهلوان با اشاره به کاوش این گورستان در شهریور 95 گفت: «در این کاوش خاکستردان‌های (پیت‌ها) عصرآهن 3 به‌دست آمد که در زیر و داخل این خاکستردان‌ها تدفین‌های مهمی از عصر آهن 2 و 3 وجود داشت.»

    وی تصریح کرد: در لایه‌‌های زیرین این تدفین‌ها آثاری از تدفین‌های دیگری به‌دست آمد که احتمالا متعلق به لایه‌های قدیمی‌تر است.در سال 96 تصمیم گرفته شد همه تمرکز پروژه کاوش بر گورستان نویافته مورداشاره باشد تا بتوان گاه‌نگاری دقیق و درستی از این گورستان ارائه کرد و به درک بهتری از شیوه‌های تدفین از این دوره‌ها به‌دست آید.

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۴ شهریور ۹۶ ، ۰۲:۴۶
    تپه ازبکی

    مدیرکل میراث فرهنگی البرز از انجام نقشه‌برداری و مستندسازی بقایای معماری محوطه ازبکی برای تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه این تپه باستانی خبر داد.

    ‌‌عبدالناصر میرچی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا‌، اظهار کرد: در راستای ثبت جهانی محوطه باستانی ازبکی، امسال پروژه‌ تعیین عرصه و پیشنهاد حریم این اثر در دستور کار اداره ‌کل میراث فرهنگی استان قرار گرفته است.

    وی ادامه داد: به این منظور، مجوز پروژه از سوی پژوهشگاه میراث فرهنگی با سرپرستی دکتر روح الله یوسفی زشک و نظارت‌ فرزان احمدنژاد صادر شده است.

    میرچی خاطر نشان کرد: این پروژه با علم روز در حال انجام است و تاکنون  ۱۸۰ هکتار از محوطه و اطراف آن با پهباد عکسبرداری‌ هوایی و نقشه برداری شده است.

     این مسئول توضیح داد: در طول نقشه و عکس‌برداری، بیش از ۱۸۰ میلیون نقطه برداشت شده است.

    میرچی با اشاره به دقت نقشه برداشت شده ابراز کرد: دقت نقشه برداشت شده‌ از این محوطه‌ کمتر از پنج سانتیمتر بوده‌ که بسیار بالاتر از استانداردهای مصوب است.

    مدیرکل میراث فرهنگی البرز افزود: در حالت عادی نقشه‌های استاندارد در این وسعت حدود ۳۰ هزار نقطه است که به دلیل اهمیت بالای محوطه ازبکی، از این پروژه بیش از ۱۸۵ میلیون نقطه برداشت شده است.

    وی‌ تصریح کرد: به منظور دقت هر چه بیشتر نقشه‌برداری محوطه ازبکی، 15 نقطه به صورت برداشت دوفرکانسه توسط شرکت مورد تایید سازمان نقشه‌برداری‌ کشور انجام شده است‌ که خطای نقشه‌برداری را به کمتر از یک سانتیمتر می‌رساند.

    میرچی در پایان گفت: در ادامه پروژه‌ گمانه‌زنی این محوطه با علم روز دنیا و استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی ‌آغاز خواهد شد.

    ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ مرداد ۹۶ ، ۱۱:۱۰