مکان نیوز - بر اساس گزارش سازمان نقشه‌برداری آخرین زلزله بزرگ تهران در ۲۷ مارس ۱۸۳۰ میلادی (بیش از ۱۹۰ سال قبل) با بزرگی بیش از ۷ رخ داد که طی آن گزارش شد که مناطق «شمیرانات» و «دماوند» تقریبا به طور کامل ویران شدند و حدود ۷۰ روستا در شرق جاجرود از بین رفتند و اکثر زلزلههای البرز مرکزی مربوط به گسل مشاء با درازای ۲۰۰ کیلومتر است.
به گزارش ایسنا،در روز شنبه ۲۸ مردادماه جاری زمینلرزه‌ای به بزرگای ۳.۹ در دماوند استان تهران رخ داد که رومرکز آن در ۸ کیلومتری دماوند، ۱۴ کیلومتری رودهن و ۱۷ کیلومتری بومهن استان تهران بوده است. زلزله ۲.۵ از دیگر رخدادهای لرزه‌ای این منطقه است.
منشأ این زمینلرزه بر روی گسل مشاء بوده است و بر اساس گزارش سازمان نقشه‌برداری بر روی این قطعه زلزلههای تاریخی نیز به ثبت رسیده است.
بر اساس گزارش سازمان نقشه‌برداری کشور، از نقطه نظر لرزه زمین‌ساختی، ایران بخشی از کمربند زلزله‌خیز آلپ-هیمالیا را تشکیل می‌دهد و تهران به عنوان پایتخت ایران در کوهپایه‌های جنوبی کوه‌های البرز مرکزی و در منطقه‌ای بسیار فعال واقع شده است.
وجود گسل‌های فراوان فعال در منطقه ایران و همچنین زلزلههای تاریخی و معاصر گویای پتانسیل بالای تغییر شکل در این منطقه است. از بین ساختارهای تکتونیکی فعال در ایران رشته کوه‌های البرز که در برگیرنده تعداد زیادی گسل فعال است، بسیار حائز اهمیت است.
مکان نیوز - به نقل از دنیای اقتصاد ویژگی حسگر جدید زلزله پایتخت که بهره‌‌‌برداری از آن به تازگی آغاز شده است، دقت بسیار بالاتر از دیگر حسگرهایی است که در تمام سال‌‌‌های گذشته در نقاط مختلف شهر نصب شده است. به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، لرزه‌‌‌نگار‌‌‌ها تجهیزاتی هستند که مکان کانون زلزله و عمق زلزله را تدقیق و جزئیات فنی زلزلههای رخ داده را نیز به ما گزارش میکنند.کاربرد مهم دیگر آنها تدقیق نقشه گسل‌‌‌هاست، به این ترتیب که ممکن است نقشه پهنه‌بندی گسلها با کمک لرزه‌‌‌نگار‌‌‌هایی که نصب می‌شود و با ثبت فعالیتهای زمین با دقت بیشتر، تغییر کند. بر اساس اعلام سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، به دنبال تعاملات شهرداری تهران با پژوهشگاه‌‌‌ها و موسسات علمی که در حوزه زلزله کار میکنند، در دوره کنونی مدیریت شهری ۵ لرزه نگار درون‌‌‌گمانه‌‌‌ای (در عمق زمین)، در گمانه‌‌‌های ۵۰متری نصب شده است و کار نصب اولین لرزهنگار در عمق ۱۰۰متری در پارک نهج البلاغه نیز در حال انجام است.
مکان نیوز- ایرنا- سازمان نقشه‌برداری کشور، نسخه اولیه وب سایت نمایش آخرین پردازش‌های مربوط به شبکه ایستگاه‌های دائمی ژئودینامیک IPGN را تهیه کرده است. در این وب سایت ضمن معرفی چارچوب مرجع مختصات ملی IRGD۲۰۱۰ مورد استفاده در کشور، امکان انتقال مختصات نقاط اندازه‌گیری شده توسط کاربران به آن نیز فراهم شده و در آینده هم امکانات بیشتری به آن افزوده خواهد شد.
حمیدرضا نانکلی، رییس اداره ژئودزی و ژئودینامیک سازمان نقشه‌برداری کشور در یادداشتی نوشت: در ده سال گذشته دنیای ناوبری ماهواره‌ای تغییرات زیادی کرده است این تغییرات در اولین آرایش آسمانی ماهواره‌ها (GPS) و همچنین در ۵ آرایش جدید جهانی یا محلی که شامل QZSS,IRNSS,BeiDou Galile می‌شود؛ ایجاد و به سیستم‌های قابل اعتمادی جهت اهداف تعیین موقعیت و ناوبری و زمان تبدیل شده است. این سیستم‌های ناوبری مستقل به عنوان مکملی برای SBAS هستند تا دسترسی، دقت و اعتماد را در کاربردهای بحرانی افزایش دهند.
توانایی و کاربرد این سیستم‌های ناوبری جهانی به اثبات رسیده و علیرغم مسائل سیاسی و استقلال این سیستم در بحث تعیین موقعیت و زمان ترکیب چندگانه آرایش آسمانی، این سامانه‌ها مزایای زیادی را نسبت به GPS دارند که نتایج آن را می‌توان در بحث چندمسیری و تداخل امواج ملاحظه کرد. همچنین با استفاده از افزایش تعداد ماهواره‌ها، دریافت سیگنال‌های متفاوت، دقت بهتری در تعیین مدل‌سازی شرایط جوی (یونسفر- ترپسفر – Occultation ایجاد می‌شود و همچنین روش‌های جدیدی را برای حل ابهام فاز در معادلات مشاهدات فاز حامل و روش‌های نسبی و PPP ارائه می‌دهد.
سیستم‌های ماهواره‌ای ناوبری جهانی (GNSS) که برای اهداف نظامی و موقعیت‌یابی غیر نظامی طراحی شده‌اند شیوه نوین و منتخبی برای مطالعه محدوده وسیعی از پدیده ژئوفیزیک هستند. اندازه‌گیری‌های GNSS هم اکنون برای تعیین حرکت صفحات تکتونیکی زمین مطالعه تغییر شکل در اطراف گسلها (اندازه‌گیری حرکات قبل و در حال زلزله و بین دو زلزله) و آتشفشان‌ها و اندازه‌گیری حرکات پوسته ناشی از رجعت ایزوستای پس از ذوب شدن یخ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال GPS درترکیب با تایدگیج برای کنترل تغییرات سطح دریا استفاده می‌شود؛ از آنجا که تاخیر سیگنال‌های GPS همانطور که از اتمسفر زمین می‌گذرند قابل اندازه‌گیری هستند؛ اندازه‌گیری‌های GPS حتی در مطالعات اتمسفر نیز قابل استفاده است.
دلایل متعددی باعث رشد فزاینده GPS در کارهای تحقیقاتی شده است. از جمله اینکه GPS موقعیت‌های نسبی سه بعدی با دقت چند میلیمتر تا تقریبا ۱ سانتی‌متر روی طول بازهای از صد متر تا هزاران کیلومتری را ایجاد می‌کند. ذات سه بعدی اندازه گیری‌های GPS به ما این اجازه را می‌دهد که جابجایی‌های ارتفاعی را به همراه جابجایی افقی دریک زمان و مکان مشخص کنیم. قبلا اندازه‌گیری‌های افقی عمدتا" از طریق مثلث‌بندی و اندازه‌گیرهای ارتفاع با ترازیابی دقیق انجام می‌شد.
مکان نیوز - به نقل از ایرنا- چند متخصص سازمان نقشه‌برداری کشور با همکاری اساتید و متخصصان دانشگاه استراسبورگ فرانسه، در مقاله‌ای رفتارسنجی دستگاه‌های گرانی‌سنج نسبی سازمان نقشه‌برداری کشور را بر اساس نتایج مشاهدات دوازده ساله بر روی خط کالیبراسیون ملی؛ مورد بررسی قرار دادند.
سازمان نقشه‌برداری کشور به منظور جمع‌آوری داده‌های گرانی مجهز به شش دستگاه گرانی‌سنج نسبی می‌باشد که از سال ۱۳۷۶ تاکنون در شبکه‌های ترازیابی و شبکه‌های درجه صفر (مطلق)، یک، دو و سه گرانی در سراسر کشور مورد استفاده قرار گرفته‌اند. با توجه به استفاده از دستگاه‌های گرانی‌سنج نسبی در گسترش شبکه‌های گرانی سنجی کشور، بررسی و کالیبراسیون منظم و دوره‌ای دستگاه‌ها روی خط کالیبراسیون موجود امری کاملاً بدیهی است. کالیبراسیون دستگاه‌های گرانی‌سنج نسبی از این نظر حائز اهمیت است که از خطای سیستماتیک مقیاس در مشاهدات مربوطه جلوگیری می‌کند. خط کالیبراسیون ملی که در سال ۱۳۸۴ طراحی شد، شامل ایستگاه‌هایی در ارتفاعات توچال تهران است و تا شمال کشور گسترش می‌یابد. در سال ۱۳۹۴ به منظور پوشش حداکثری دامنه گرانی، این خط با ایجاد چند ایستگاه جدید به سمت جنوب کشور تکمیل شد. مقادیر شتاب گرانی مطلق ایستگاه‌های خط کالیبراسیون با استفاده از گرانی‌سنج مطلق FG۵ (متعلق به دانشگاه‌های فرانسه) از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۷ اندازه‌گیری شده است.
متاسفانه بدلیل تحریم‌ها این همکاری‌های بین‌المللی از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ به مدت ۱۰ سال بطور کامل متوقف گردید، تا اینکه با از سرگیری همکاری سازمان نقشه‌برداری کشور با دانشگاه استراسبورگ فرانسه امکان اندازه‌گیری مجدد این مشاهدات ارزشمند در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ میسر شد.
در این مقاله مقادیر ضریب کالیبراسیون شش دستگاه گرانی‌سنج با استفاده از مشاهدات کالیبراسیون از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۷ محاسبه گردید و مشاهدات شبکه گرانی درجه یک بر اساس ضریب بدست آمده تصحیح گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از این مقاله؛ خطای بست بیشتر لوپ‌های اندازه‌گیری شده در شبکه درجه یک بعد از اعمال تصحیح کالیبراسیون نسبت به حالت اول بهبود پیدا کرده است.
در دیدار استاد دانشگاه استراسبورگ فرانسه و هیات همراه با رییس سازمان نقشه‌برداری کشور بر تداوم همکاری‌های علمی فرانسه و ایران علیرغم تحریم‌ها تاکید و اعلام شد که دانشمندان فرانسوی با همکاری سازمان نقشه‌برداری مشغول ثقل‌سنجی مطلق در ایران هستند.
تداوم همکاری علمی فرانسه و ایران علیرغم تحریم‌ها/ دانشمندان فرانسوی با همکاری سازمان نقشه برداری مشغول ثقل‌سنجی مطلق در ایران هستند
به گزارش ایسنا، مهندس شفیعی، رئیس سازمان نقشه‌برداری کشور در این دیدار تحریم‌های اخیر آمریکا را در روابط دوجانبه ایران و فرانسه، بی‌تاثیر دانست و تداوم و تقویت بیش از پیش همکاری‌های علمی دو کشور را خواستار شد.
شفیعی در ادامه خاطرنشان کرد: فعال شدن احتمالی آتشفشان‌ها، فرونشست زمین، زلزلههای احتمالی و نیز کاهش آب‌های زیرزمینی موضوعات مهمی در ایران هستند که مسئولین با حساسیت بالایی پیگیر آن هستند. استفاده از فناوری‌های روز دنیا جهت بررسی موارد مذکور و ایجاد روابط بین‌المللی و فعالیتهای تحقیقاتی دراین حوزه‌ها ضرورت دارد.
معاون سازمان برنامه و بودجه، کارشناسان سازمان نقشه‌برداری کشور و متخصصان ایرانی را در همکاری با دانشگاه استراسبورگ فرانسه برای انجام پروژه ثقل‌سنجی بسیار توانمند معرفی کرد و نسبت به هرگونه فعالیت تخصصی و علمی جدید و توافقات بعدی از سوی سازمان نقشه‌برداری کشور اعلام آمادگی کرد.
پروفسور "ژاک هیندرر"، استاد دانشگاه استراسبورگ فرانسه نیز از اینکه دانشگاه استراسبورگ فرانسه، کشور ایران را برای انجام پروژه‌های تحقیقاتی انتخاب کرده است، ابراز رضایت و خرسندی کرد و همکاری با متخصصان سازمان نقشه‌برداری کشور را گام موثری در روند تبادلات علمی دو کشور دانست.
وی اظهار کرد: برنامه‌های عملیاتی و اندازه‌گیری میزان ثقل زمین در ایران با تکنیک ثقل‌سنجی ماهواره‌ای همچنان ادامه خواهد داشت تا با کمک اطلاعات بدست آمده و پردازش آنها و نیز به صورت کاملا علمی ثابت کنیم که مقادیر آب‌های زیرزمینی در ایران رو به کاهش است تا جهت جلوگیری از ادامه این روند، برنامه‌ریزی و تلاشهایی صورت گیرد.
در همین راستا مهندس شفیعی به ژاک هیندرر یادآور شد: سازمان نقشه‌برداری ایران پایگاه اصلی جمع آوری اطلاعات بدست آمده از دستگاه ثقل‌سنجی است و با کمک تجهیزات و تکنولوژیهای فنی فرانسوی، توانمندی پردازش و بررسی اطلاعات بدست آمده را دارد.
هیندرر با اشاره به همکاری چندین ساله دانشگاه‌های فرانسوی با سازمان نقشه‌برداری کشور، از تعیین ژئوتید دقیق ایران و تکمیل شبکه ثقل‌سنجی آن در نتیجه این همکاری خبر داد و درباره دستگاه جدید اتمی ثقل‌سنجی در کشورهایی که از آن استفاده میکنند، توضیحاتی ارائه داد.
بر اساس اعلام روابط عمومی سازمان نقشه برداری کشور، یکی از فعالیتهای اصلی و مهم سازمان نقشه‌برداری کشور در حوزه فیزیک زمینی، اندازه‌گیری شتاب جاذبه به منظور کاربردهای مختلف از جمله تعیین ژئوتید، نحوه توزیع جرم داخلی زمین و تغییرات تکنوتیکی است که در این راستا طی 10 سال گذشته، سازمان نقشه‌برداری کشور با همکاری دانشگاه استرابورگ فرانسه همکاری علمی داشته و تاکنون نیز این همکاری ادامه دارد. طی این سالها 15 ایستگاه ثقل‌سنجی در ایران ایجاد شده و در سال جاری با حضور اساتید فرانسوی 10 ایستگاه اندازه‌گیری ثقل‌سنج مطلق روی ایستگاه‌های پیشین نصب شده است. بر اساس این همکاری، پروژه‌های مختلفی مرتبط با نقاط حساس لرزه‌خیزی و تکنوتیکی کشور، با استفاده از سیستم تعیین موقعیت جهانی و ثقل‌سنجی انجام شده و ماحصل این همکاری منجر به تدوین 25 مقاله معتبر علمی شده است.
از سال 2000 تا سال 2007 میلادی و از سال 2017 تا سال 2018 میلادی این همکاری‌های علمی و فنی ادامه داشته و از سوی دکتر سعادت مدیر کل بخش زمینی و ژئودزی سازمان نقشه‌برداری کشور، این همکاری‌ها هدایت و برنامه‌ریزی می‌شود.
