همه مزایای درک GIS در مدیریت کلان/ عدم همکاری دستگاه‌های دولتی در تهیه داده‌های آماری

همزمان با برگزاری جشن روز جهانی GIS، رییس سازمان نقشه‌برداری کشور با اشاره به اینکه برگزاری این روز فرصت مناسبی برای هم‌افزایی در حوزه اطلاعات مرتبط با مکان است گفت: دستگاه‌های دولتی باید بدانند که دوره انحصارگرایی اطلاعات گذشته است و تصور اینکه برخورد انقباضی برای عرضه داده‌های اطلاعاتی مکانی می‌تواند در بردارند مزیتی برای دستگاه‌ها باشد یک نوع کج‌سلیقگی است.

به گزارش خبرنگار «صما» از جشن روز سامانه اطلاعات مکانی که توسط جامعه صنفی مهندسان نقشه‌بردار ایران برگزار می‌شد، مسعود شفیعی - رئیس سازمان نقشه‌برداری کشور- ضمن بیان مطلب فوق، در گفت‌وگو با خبرنگار صما گفت: امروزه اهمیت سامانه‌های اطلاعات مکانی برای همه مشخص شده و بسیاری از کشورهای پیشرفته به‌صورت جدی در پیشبرد برنامه‌هایشان از این داده‌ها بهره می‌گیرند.

وی گفت: این کشورها به این نتیجه رسیده‌اند که استفاده از سامانه‌های اطلاعات مکانی باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری و سرعت در انجام امور می‌شود.

شفیعی در ادامه اظهارات خود در تشریح پیامدهای مثبت برگزاری جشن روز جهانی سامانه اطلاعات مکانی تأکید کرد: برگزاری این مراسم‌ها در روز سامانه‌های اطلاعات مکانی باعث می‌شود اقشار مختلف جامعه اعم از متخصصان و غیرمتخصصان به اهمیت استفاده از این سامانه‌ها پی ببرند و درواقع این اقدامات جنبه ترویجی جهت استفاده در حوزه‌های مختلف را دارد و صاحبان صنایع در حوزه‌های مختلف نظیر بخش‌های کشاورزی، آب و غیره ترغیب شوند که از این سامانه‌ها بهره بگیرند.

وی با یادآوری این موضوع که در کشور ما چند سالی است که مراسم بزرگداشت روز جهانی GIS برگزار می‌شود خاطرنشان ساخت: برگزاری این مراسم سبب می‌شود که اقشار مختلف مردم درباره استفاده از این سامانه‌ها آگاهی کسب کنند.

شفیعی استفاده از این سامانه‌ها را حرکت در راستای توسعه تلقی کرد و گفت: در حال حاضر انحصارگرایی درباره تولید داده‌های مکانی از بین رفته است و حتی کاربران عادی با نصب اپلیکیشن‌های مکان‌یابی بر روی دستگاه موبایل خود در جرگه مصرف‌کنندگان اطلاعات مکانی قرار می‌گیرند.

وی گفت: در این فضا خیلی کج‌سلیقگی خواهد بود که ما این تلقی را داشته باشیم که با محدود کردن عرضه اطلاعات و داده‌ها می‌توانیم مزیتی برای خود به وجود بیاوریم.

رئیس سازمان نقشه‌برداری کشور تصریح کرد: اگر ما به‌عنوان دستگاه‌های دولتی این ظرفیت را داشته باشیم که سهل‌تر و آسان‌تر داده‌های تولیدشده را در اختیار مردم قرار دهیم، از این رهگذر امکان تبادل دستاوردهای اطلاعاتی با سایر بخش‌ها را به دست خواهیم آورد.

شفیعی افزود: انحصارگرایی اطلاعات مکانی غیرممکن است و اگر مقاومتی وجود دارد به‌تدریج شکسته خواهد شد.

مزایای درک سامانه اطلاعات مکانی در مدیریت کلان

در همین حال بهمن مؤمنی مقدم -رئیس جامعه صنفی مهندسان نقشه‌بردار ایران- در گفت‌وگو با خبرنگار صما گفت: امروزه GIS یا سامانه اطلاعات مکانی، به‌عنوان یکی از زیرشاخه‌های مهندسی نقشه‌برداری، در عرصه‌های گوناگونی از محیط‌زیست گرفته تا مدیریت خدمات شهری و امور زیربنایی تا منابع طبیعی و غیره کاربرد دارد و این امر اهمیت روزافزون این رشته را نشان می‌دهد.

وی تأکید کرد: درک و پذیرش اهمیت روزافزون GIS در سطح مدیریت کلان و استفاده از نیروهای متخصص GIS از رشته مهندسی نقشه‌برداری و قرار دهی فعالیت‌ها درجای درست خود، از مواردی است که تأکید بر آنها ضروری است.

رئیس جامعه صنفی مهندسان نقشه‌بردار ایران تأکید کرد: در شرایط امروز کشور، استفاده از نیروهای متخصص و کارآمد یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است و نیروی انسانی متخصص و کارآمد مهم‌ترین مؤلفه تحقق اقتصاد درون‌زا است.

وی گفت: استفاده از نیروهای متخصص امری است در جهت رسیدن به خواسته‌هایی نظیر رقابت در عرصه‌های جهانی، صرفه اقتصادی طرح‌ها، استفاده حداکثر از منابع ملی و ارزآوری بیشتر.

مؤمنی مقدم افزود: در حقیقت برای قرار گرفتن در محیط پررقابت و متغیر امروزی، شاید تنها راه باقی‌مانده برای سازمان‌ها و صنعت کشورها، به‌کارگیری نیروی انسانی کارآمد و شایسته‌ای باشد که دارای تفکر خلاقانه و نوآورانه باشد و با به‌کارگیری این تفکر، زمینه‌ای برای ایجاد سازمان‌های نوآور کارآفرین و پاسخی به تغییرات شدید و پرشتاب محیطی فراهم کنند.

ضعف فرهنگی در استفاده از اطلاعات نقشه

در همین رابطه پیرمرادی –عضو هیئت‌مدیره جامعه صنفی مهندسان نقشه‌بردار ایران- نیز در گفت‌وگو با خبرنگار صما ضمن بیان پیشینه برگزاری این جشن گفت: جشن روز سامانه اطلاعات مکانی اولین بار در سال 1999 میلادی در آمریکا برگزار شد و یکی از شرکت‌های معتبر و صاحب‌نام در حوزه نرم‌افزاری و آموزش GIS پیشرو برگزاری این جشن بوده است.

وی در تشریح مهم‌ترین اهداف برگزاری این جشن گفت: کشف و کاوش مزایای سیستم اطلاعات مکانی GIS، معرفی مزایای GIS برای عموم مردم و فراهم شدن توسعه GIS در جامعه ازجمله شاخص‌ترین مزیت‌های برگزاری این روز است.

پیرمرادی خاطرنشان ساخت: درواقع در چنین روزی توانایی‌ها و کاربردهای سامانه اطلاعات مکانی برای عموم مردم چه متخصصان و چه کاربران مشخص می‌شود و جامعه متخصصان نیز بیشتر باهم آشنا می‌شوند.

وی افزود: جامعه مهندسان نقشه‌بردار ایران یکی از قدیمی‌ترین جوامع صنفی است که از سال 1358 تشکیل شده و این تشکل دارای کمیته‌ای تحت عنوان سامانه اطلاعات مکانی است که از سه سال قبل به‌عنوان برگزارکننده این جشن برای ثبت‌نام در مراسم جهانی GIS اقدام کرد.

وی با بیان اینکه این تشکل اقدامات مختلفی برای آموزش این مهم به مدارس را از سال قبل آغاز کرده است گفت: به‌منظور ایجاد فرهنگ‌سازی درباره داده‌های مکانی در بین کودکان اقدامات مختلفی را در سطح تهران و استان تهران انجام داده‌ایم و کودکان و نوجوانان را از طریق روش‌های مختلف با نقشه و فرآیند تهیه نقشه آشنا کردیم.

عضو هیئت‌مدیره جامعه مهندسان نقشه‌بردار ایران با تأکید بر اهمیت آموزش کودکان درعین‌حال به نقاط ضعف مربوط به آموزش استفاده از اطلاعات نقشه نیز اشاره کرد و گفت: آموزش کودکان از اهمیت زیادی برخوردار است و باید در این زمینه اقدامات لازم صورت بگیرد درعین‌حال ضعف فرهنگی در استفاده از نقشه و اطلاعات مکانی نیز یکی از مواردی است که باید در جهت رفع آن اقدام کنیم.

وی همچنین از عدم همکاری دستگاه‌های دولتی در تهیه داده‌های آماری نیز گله کرد و گفت: دستگاه‌های دولتی حمایت‌های لازم را از سازمان‌های متولی تولید نقشه و اطلاعات مکانی نظیر سازمان نقشه‌برداری کشور و سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح به عمل نمی‌آورند.

وی تأکید کرد: این امر در حالی است که بر اساس اطلاعات منتشرشده از سوی سازمان ملل، 80 درصد توسعه پایدار به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم به اطلاعات مکانی مربوط می‌شود.

پیرمرادی تأکید کرد: درواقع اگر می‌خواهیم به توسعه پایدار دست پیدا کنیم، باید مکان‌مند باشیم. اما متأسفانه این مسئله در بودجه‌ها نادیده گرفته می‌شود.