نقشهبرداری پویا از سطح زمین، طرحی که میتواند انقلابی در زمینهی سنجش از دور باشد
یکی از طرحهایی که توسط مرکز هوافضای آلمان (DLR) در نمایشگاه هوافضایی پاریس ۲۰۱۷ به نمایش گذاشته شد، طرح ماموریت نقشهبرداری ماهوارهای از روندهای پویای سطح زمین است که نام تاندم-ال (Tandem-L) برای آن انتخاب شده است.
طبق این ماموریت، تصاویر و مشاهداتی از سطح زمین تهیه میشود که اطلاعات لازم برای پاسخ به سوالات دانشمندان در مورد پدیدههای رخ داده در بیوسفر، ژئوسفر، کرایوسفر و هیدروسفر را پاسخ میدهد. در مجموع تاندم-ال کمک قابل توجهی به فهم بهتر زمین و پدیدههای پویای آن خواهد کرد.
اهداف مهم این ماموریت عبارتند از: سنجش زیستتودهی جنگلها برای درک بهتر چرخهی کربنی، ثبت تغییر شکلهای پوستهی زمین با دقت بالا برای تحقیقات مربوط به زلزله، بررسی حرکتهای یخچالهای طبیعی و آب شدن یخهای قطبی، مشاهدهی جریانهای اقیانوسی و اندازهگیری تغییرات رطوبت سطحی خاک. با توجه به اهداف مذکور، تاندم-ال میتواند اطلاعات مهمی را جهت تحقیقات زیستمحیطی در اختیار دانشمندان قرار دهد که تاکنون موجود نبوده است.
بنا به توضیحات مسئولین غرفه مرکز تحقیقات هوافضای آلمان در نمایشگاه هوافضای پاریس ۲۰۱۷ طی مصاحبه با خبرنگار پایگاه خبری فضایی ایران، اسپاش، طرح ماموریت تاندم-ال بر اساس دو ماهواره راداری فعال در باند L با طول موج 23.6 سانتیمتر بنا شده است. در این ماموریت با استفاده از رادار دهانه مصنوعی (SAR)، تصویربرداری با دقت بالا از سطح زمین بدون توجه به شرایط آبوهوایی انجام میشود؛ بنابراین امکان مشاهده پیوسته پدیدههای پویای سطح زمین بوجود میآید. ضمن اینکه به دلیل طول موج بزرگتر امواج باند L نسبت به باند X، ماهوارههای این ماموریت قادر به پرتونگاری ساختارهای سهبعدی همچون جنگلها و مناطق یخی مانند قطب نیز خواهند بود. پیشبینی محققان DLR این است که تاندم-ال هفتهای یک بار از کل زمین تصویر تهیه کند.
صرف نظر از جنبه علمی ماموریت تاندم-ال، این ماموریت نیازمند نوآوریهای بزرگی در فناوری و متدولوژی میباشد. برای مثال میتوان به اصلاحاتی که لازم است روی رادار SAR انجام شود تا قادر به انجام ماموریتهای مذکور باشد اشاره کرد. همچنین در زمینهی تنظیم کیفیت تصاویر و نحوه تعامل و همپوشانی دو ماهواره این ماموریت نیاز به انجام اعمال نوآورانهای وجود دارد.
جزئیات طرح ماموریت تاندم-ال طی یک همکاری دوساله بین DLR و آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا (JPL) توسعه داده شده است. این ماموریت میتواند از طریق یک همکاری بینالمللی یا در قالب یک ماموریت ملی انجام گیرد و پیادهسازی آن به معنای راهاندازی یک سامانه سنجش از دور بینظیر در مقیاس جهانی میباشد. با توجه به برنامهریزیهای فعلی، ماهوارههای ماموریت تاندم-ال تا سال 2023 به فضا پرتاب خواهند شد.