معاون فنی سازمان نقشه برداری: کشور به ۵۰۰ هزار کیلومتر ترازیابی نیاز دارد

مکان نیوز - ایرنا- معاون فنی سازمان نقشه برداری کشور اظهار داشت: کشور ما به ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار کیلومتر اندازه‌گیری ارتفاعی نیاز دارد؛ اما با توجه به روند کنونی ترازیابی و ثقل سنجی کشور سالانه ۴ هزار کیلومتر ترازیابی می‌شود که حدود ۱۰۰ سال نیاز است تا به پایان برسد.

پیمان بکتاش روز سه شنبه در نشست تخصصی روش‌های نوین تعیین موقعیت نجومی و کاربردهای آن (ایجاد سامانه ملی دوربین رقومی) اظهار داشت: بیش از یک قرن است که در دنیا دو سامانه ترازیابی دقیق «داده‌های ثقل زمین و نقاط ارتفاعی» به طور جدی دنبال می‌شود و داده‌های مختلف را ارائه می‌کنند.

وی در سازمان نقشه‌برداری تصریح کرد: مهمترین پروژه‌های مهندسی وابسته به داده‌ها است. در این کشور پهناور داده‌های ثقل و نقشه‌برداری کافی نیست و  نیاز به دو داده ثقل و ارتفاع داریم. به عنوان مثال حدود ۱۰۰ هزار کیلومتر شبکه ترازیابی دقیق در کشور ایجاد کرده‌ایم در حالی که در کشور فرانسه با مساحت یک سوم ایران شبکه تراز یابی دقیق بیش از ۳۰۰ کیلومتر به وجود آمده است.

بکتاش ادامه داد: ۳۰هزار نقطه داده ثقلی در ایران و ۱۵ هزار نقطه ثقل سنجی در فرانسه ایجاد شده که در این کشور غنای داده‌های ارتفاعی و ثقل سنجی باعث شده است دقت سطح مبنایی دقیقی ایجاد شود. همچنین در کشور فرانسه از سامانه سریع ژئویید و جی پی اس برای تراز یابی استفاده و سرعت را ۲۵ برابر افزایش داده‌اند.

به گفته وی، همچنین در خصوص ترازیابی مشکلات دیگری نیز به خصوص در مناطق کوهستانی وجود دارد. سایر کشورها به تکنولوژی نوین متصل شده و تمرکز ترازیابی را به ژئودینامیک و پیش آهنگی زلزله معطوف کرده‌اند، در کشور ما نیز سالانه ۵ هزار کیلومتر گسل‌های ایران را ترازیابی می‌کنیم.

معاون فنی سازمان نقشه‌برداری عنوان کرد: نیاز است دنبال روشی برویم که هزینه و زمان ما را کاهش دهد. سازمان نقشه برداری به دنبال روشی مناسب بود و سامانه دوربین زنیت رقومی در کشور ما برای اولین بار به طور جدی اجرایی می‌شود. زنیت به دوربین رو به آسمان اشاره دارد که از اجرام آسمانی تصویربرداری می‌کند و روش ترازیابی دقیق نجوم ژئودتیک است که توسط آن اجرام آسمانی به ثقل سنجی و ترازیابی دقیق کمک می‌کنند.

بکتاش عنوان کرد: سامانه ملی دوربین دیجیتال زنیت برای بهره‌برداری دقیق، همزمان ترازیابی و ثقل سنجی را انجام می‌دهد که در همه علوم مهندسی جدید می‌تواند مورد نیاز باشد. معدود کشورهایی اعم از آلمان، سوییس، فرانسه، هلند، صربستان و استرالیا به این سامانه مجهز است و در صورت ایجاد این سامانه ایران دهمین کشور مجهز به آن است.

وی ادامه داد: این سامانه نیازمند دوربین و امکانات دقیقی است که از اجرام در آسمان عکس می‌گیرد که نیاز به بررسی موضوع سخت افزاری دارد که این دوربین در آلمان و سوییس ساخته شده و ما برنامه داریم برای ساخت آن از شرکت‌های دانش بنیان داخلی استفاده کنیم.

نشست تخصصی «روش‌های نوین تعیین موقعیت نجومی و کاربردهای آن» امروز سه شنبه هشتم بهمن ماه با محوریت بررسی ایجاد سامانه ملی دوربین زنیت رقومی به میزبانی سازمان نقشه‌برداری کشور برگزار شد.

«تعیین سطح مبنای ارتفاعی کشور (ژئوئید محلی دقیق) به روش نجوم- ژئودتیک»، «اهمیت راه‌اندازی سامانه ملی دوربین زنیت رقومی در ایران؛ مزایا و محدودیت‌های آن»، «تجربیات جهانی در خصوص استفاده از سامانه زنیت رقومی و امکان‌سنجی سامانه ملی دوربین زنیت رقومی برای تولید داده‌های مکانی در ایران» از مهم‌ترین موضوعات این نشست تخصصی بود.

در این نشست همچنین درباره تعیین سطح مبنای ارتفاعی کشور (ژئوئید محلی دقیق) به روش نجوم- ژئودتیک و نقش سازمان نقشه‌برداری کشور در تعیین چارچوب‌های مرجع مختصاتی کشور؛ گزارشی ارائه شد.

استادان نقشه‌برداری و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های تهران و امیرکبیر نیز درباره اهمیت سامانه دوربین زنیت رقومی، مزایا و محدودیت‌های آن سخنرانی کردند.
برخی کارشناسان سازمان نقشه‌برداری کشور، در همکاری با متخصصان ملی و بین‌المللی، پیشنهاد طرح ایجاد سامانه ملی دوربین رقومی «زنیت» را ارائه کرده‌اند. این سامانه یک سیستم سخت‌افزاری است که ارتفاع ژئوئید و ارتومتریک دقیق نقاط مورد نظر را تعیین می‌کند که نیاز حیاتی پروژه‌های زیربنایی ارتفاعی در سطح ملّی است.