
فرهنگ > میراث و تمدن - محمد باریکانی:
«آبراهه پارس» یا خلیجفارس پیش از کشف سرزمین آمریکا توسط کریستف کلمب و البته بهدلیل اشتباه محاسباتی او در جهتیابی در سفر به هند از هزارههای گذشته بر کتیبهها و نقشههای باستانی و روایات و اسناد تاریخی حک شده و بر همین اساس است که حسن روحانی رئیسجمهور در واکنش به جعل این نام در اظهارات ۲روز پیش ترامپ از او خواست تا به جای حرافی و فحاشی به ایرانیها اندکی تاریخ بخواند و شرط ادب را در برخورد با ایرانیها رعایت کند.
خلیجفارس یا بهتر بگوییم «خلیج همیشگی فارس» یا «سینوس پرسیکوس» یونانی، سابقه مستندی بهمراتب بیشتر از تاریخ کشف آمریکا داشته و آبراههای بود که تمدن پارس را از این سوی خلیجفارس به سوی دیگر که حالا به مدد مرزبندیهای جدید سیاسی و جغرافیایی تبدیل به کشورهای کوچک شدهاند وصل میکرد.
دکتر عبدالمجید ارفعی، مترجم زبانهای باستانی و عیلامی در گفتوگو با همشهری به گلنبشتهای اشاره میکند که در مصر کشف شده و به کتیبه کانال سوئز شهرت یافته و در آن از خلیجفارس نام برده شده است.
این تنها سندی است که مشخص میکند نام خلیجفارس در دوره هخامنشی بر گلنبشتهها و مکاتبات آن دوره حک شده و این آبراهه که دو سوی فرمانروایی پارس را به یکدیگر متصل میکرد خلیجفارس نام داشت. این کتیبه در مصر باستان حک شد و حالا در موزه لوور پاریس به نمایش گذاشته شده است.
حامد وحدتینسب، باستانشناس دوره پیش از تاریخ اما در گفتوگو با همشهری به سابقه زیست انسان دوره باستان در خلیجفارس اشاره میکند و میگوید: شواهدی از دو سوی خلیجفارس بهدست آمده که براساس آنها از یک میلیون سال پیش به بعد این منطقه محل تردد جوامع انسانی بود.
او گفت: خلیجفارس 12هزار سال پیش و یکبار دیگر در 8هزار سال پیش کوچکتر شد و مناطق آنها به یکدیگر نزدیکتر شدند اما 5هزار سال پیش پیشروی آب در خلیجفارس صورت گرفت و اکنون بسیاری از شواهد باستانی این منطقه زیر آبهای نیلگون خلیجفارس قرار گرفته است.
این باستانشناس دوره پیش از تاریخ با اشاره بهعنوان خلیجفارس در نقشههای باستانی و در گلنبشته مشهور هخامنشی که به گل نبشته سوئز شهرت دارد و در مصر باستان حک شده است افزود: اشارات مورخان یونانی نیز حاکی از نام خلیجفارس در منابع باستانی دارد. آنها در نوشتههای خود از عنوان سینوس پرسیکوس یا آبراهه پارس استفاده کردهاند.
وحدتینسب میگوید: این عنوان البته عجیب نیست چون دوسویه خلیجفارس تحت فرمانروایی پادشاهان باستانی ایران قرار داشتند. در دوره پیش از تاریخ و دوره عیلامی روابط بسیار مستحکمی نیز بین مردم دوسویه خلیجفارس برقرار بود و در دوره هخامنشیان و ساسانیان نیز این آبراهه تحت فرمانروایی شاهنشاهی ایرانیان بود.