وبلاگ مکان نیوز

11 مهر صد ویازده سال پیش بود که مشروطه نویسان تهران را پایتخت ایران خواندند و از آن روز تا به حال تهران حال و هواهای مختلفی را به خود دیده است. روزهایی ابری بوده و پر درد و روزهای خوشی و شادی و بزم نیز در این شهر کم نبوده است. دو سالی می شود که تهران دوستان 14 مهر را روز تهران خوانده و آن را پاس می دارند و یکی از تهرانی های قدیم این شهر نیز که این روزها در کسوت عضو شورای شهر تهران فعالیت می کند دیروز به پاس بزرگداشت این روز به دیدار تهران شناسان و تهران پژوهان برتر رفت و به آنها خدا قوت گفت و بار دیگر تاریخ بلدیه را ورق زد.

احمدمسجدجامعی در روز تهران به دایره المعارف بزرگ اسلامی که واقع در منطقه یک تهران بوده رفته و در جریان آخرین روند اصلاحات و چاپ دانش نامه بزرگ تهران قرار گرفت. دانش نامه تهران نیاز امروز هر تهرانی بوده و به همت پژوهشگران خوب تهرانی و بر اساس آنچه دیروز قولش از سوی رییس دایره المعارف بزرگ اسلامی و به پیشنهاد احمد مسجدجامعی رسانه ای شد تا پایان امسال وارد بازار می شود تا هر تهرانی و تهران دوستی بداند این شهر چه خاطرات و چه بزرگان و چه آب انبارها و چه امامزاده ها و چه تکیه ها و چه فرهنگ و تمدنی در دل خود جای داده است.

بخشی از این دانشنامه تاریخ شفاهی و نقل شده از زبان بزرگان و پیران این شهر است که تا کنون کمتر به گوش شنیده شده و اگر مکتوب نشود شاید تا چند سال دیگر از خاطره ها فراموش شود.

عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه دانش نامه بزرگ تهران به سه بخش شمیرانات، تهران و ری تقسیم بندی شده است گفت: تا کنون دانش نامه شمیرانات در 1500 مدخل وارد بازار شده و با وارد شدن دانش نامه تهران به بازار، در نوبت بعد خاطرات و تاریخ به یادگار نهادینه شده در ری به رشته تحریر در می آید.

مسجدجامعی گفت: یکی ازمهمترین اقدامات در خصوص تاریخچه تهران تهیه دانشنامه تهران بزرگ است. این دانشنامه مشتمل بر 40 جلد است که در حال حاضر جلد 23 آن در دست چاپ است.

محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران در این دیدار احمد مسجدجامعی را همراهی می کرد و پاسداشت روز تهران را اتفاق مبارکی دانست و گفت: هرگونه تلاشی برای معرفی هرچه بیشتر تهران به جهانیان قابل تقدیر است و به دنبال آن هستیم تا با حمایت از  دایره المعارف بزرگ اسلامی به این مهم برسیم.

احمد مسجدجامعی در ادامه به دیدار عبدالله انوار پیر دانای شهرمان رفت که دانش از چشمان 90 ساله اش تراوش می کند و اگرچه پیر شده است و دست روزگار در جاهایی همپای او نمی شود اما شوق خدمت به وطن سبب شده او یک لحظه از تلاش و کوشش دست برندارد.

خانه کوچک و جمع و جورش با کتاب تزیین شده است و در گوشه گوشه کتاب هایی که می خواند به یادگار از خود مطالبی بس گرانبها و قیمتی به یادگار می گذارد. و چه بسیار علم و دانشی که در این مرددوست داشتنی تهران فوران کرده و شایسته است به نحوهرچه مطلوب تر او را قدردانسته و از موهبت وجودش بهره مند شویم.

احمدمسجدجامعی در دیدار با انوار با اشاره به اینکه این تهران شناس برتر کشورمان در حال حاضر پژوهش های گسترده ای را در خصوص ابن سینا دارند گفت: استاد انوار منبع عظیمی از اطلاعات و نکات ارزشمند در خصوص تهران است که تا کنون مدون نشده است.

عبدالله انوار نیز در این دیدار با اشاره به اینکه نسخ خطی موجود در موزه ملک بزرگتری موزه نسخ خطی موجود در جهان است گفت: مرحوم ملک برای گردآوری این نسخه ها تلاش بسیاری داشت و خدمت قابل توجهی را به تهران و ایرانیان عرضه داشت.

عضو شورای شهر تهران همچنین به دیدار رضا شیرازیان پژوهشگر نقشه های قدیمی تهران نیز رفته و شیرازیان در این دیدار با اشاره به تاریخچه نقشه نویسی در پایتخت به موضوعاتی اشاره کرد که شایسته است مورد توجه قرار گیرد.

بر اساس آنچه شیرازیان گفت دو نقشه خاص و قدیمی از تهران وجود دارد که در حال حاضر در اختیار دو شهروند تهرانی بوده و با توجه به اینکه تک نسخه است اگر خریداری نشود بخشی از تارخ تهران به باد فراموشی سپرده می شود.

یکی از این نقشه ها به سال 1309 باز می گردد و مربوط به زمانی است که نقشه خیابان کشی های تهران وارد بازار شد و به این واسطه اطلاعات محرمانه شهرداری برای ساخت وسازهایی که در دست اقدام داشت به اطلاع عموم رسید. نقشه ای که بلافاصله از سوی شهرداری جمع آوری و تنها یک نسخه آن باقی مانده است و حیف است از بین برود. در این نقشه مشخص شده بود شهرداری می خواهد کدام خیابان را به کدام خیابان برساند و چون نقشه در دسترس مردم قرار گرفته بود شهرداری دیگر نمی توانست به قیمت ارزان منازل موجود در طرح را خریداری کند. قصه تکراری که در سالیان پیش نیز داستان های مشابهی چون آن در شهر تهران هویدا بود.

اما نقشه دیگر به سال 1322 باز می گردد و نقشه اردشیر زارع است که تک نسخه است و باید خریداری شود. اما نکته قابل توجه دیگر در سخنان شیرازیان آن بود که مدت هاست هیچ عکس هوایی از تهران وجود ندارد و این در حالی است که حداقل هر 5 سال یک بار باید عکس هوایی از تهران وجود داشته باشد. در حالی شیرازیان از نبود هیچ عکس هوایی از پایتخت سخن می گفت که نباید فراموش کرد اگر این عکس ها رسانه ای شود خوب متوجه می شویم طی این سال ها چه بر سر تهران و فضای سبز آن و قد کشیدن ناگهانی برج ها رفته است.

تکمیل همایون هم از دیگر تهران پژوهانی بود که مسجدجامعی به دیدار او رفت و در خصوص تهران و قصه هایش پرس و جو کرد.

تکمیل همایون با اشاره به کارکرد تهران در دوره های مختلف گفت : تهران در دوره آقا محمدخان قاجار دارالملک، دردوره ناصری دارالخلافه و دردوره مشروطیت به پایتخت تبدیل شد و پس ازانقلاب نیز تهران به ایرانی صغیر تغییر ماهیت داد .

مسجدجامعی همچنین از قبرستان لهستانی ها بازدید داشت که قبر نخستین رییس پلیس تهران، نخستین عکاس باشی تهران، نخستین فردی که طاعون را ریشه کن کرد و نخستین فردی که انجمن ناشنوایان تهران را راه اندازی کرد در این گورستان واقع است.

گفتنی است قبرستان لهستانی ها که در دروازه دولاب تهران قرار دارد، آرمگاه سربازان و مهاجران لهستانی است که در طول جنگ جهانی دوم به ایران پناهنده شدند.

مسجدجامعی همچنین بازدیدی از قدیمی ترین عکاسی تهران، فتوگرافی تهامی داشت که با آگهی فروش این مغازه 90 ساله که پر از تاریخ تصویری تهران است مواجه شد.

مسجدجامعی با بیان اینکه متاسفانه با وجود آنکه هنوز ۴۰ روز از فوت صاحب مغازه نگذاشته شاهد آن هستیم که سرقفلی این مغازه واگذار می‌شود، عنوان کرد: فتوگرافی تهامی در آستانه ۹۰ سالگی خود تعطیل می‌شود و این برای جامعه هنری و عکاسی تهران قابل پذیرش نیست. امیدواریم شهرداری تهران فکری به حال نگهداشت این عکاسخانه کند.